خلافت انسان در قرآن

author

Abstract:

 تفسیر آیه خلافت انسان - آیه سى‌ام سوره بقره - است. نویسنده، پس از توضیحاتى در مورد معناى واژه خلیفه و مشتقات آن، به تبیین و اهمیّت بحث خلافت پرداخته و دیدگاه‌ها در خلافت انسان را در سه محور مورد بررسى قرار داده است. در بحث منظور از خلافت به چهار نظریه اشاره مى‌کند که عبارتند از: 1. آدم، 2. آدم و ذریه او، 3. فرزندان و ذریه آدم و 4. آدم (ع) و همه انبیاء دیگر. در مورد مراد از خلیفه به پنج دیدگاه زیر پرداخته: 1. آدم و فرزندان او، جانشین ملائکه‌اى باشند که پیش از او در زمین اقامت داشتند، 2. آدم (ع) و فرزندانش جانشینان جنّیانى باشند که قبل از آنها در زمین ساکن بودند، 3. انسانهاى دیگرى که پیش از آدم(ع) و فرزندانش در زمین زندگى مى‌کردند، 4. جانشینى انسان‌ها از یکدیگر است و 5. جانشینى از خداوند. سپس دیدگاه پنجم را به تفصیل مورد بررسى قرار داده است. در مورد پى بردن ملائکه به خونریزى و فساد در زمین توسط این خلیفه نیز به هشت دیدگاه اشاره مى‌کند. در ادامه به تفسیر فرازهاى آیه - اعلان خدا به ملائکه مبنى بر قرار دادن خلیفه در زمین، سؤال و استعلام ملائکه نسبت به جعل خلیفه‌اى که در زمین فساد و خونریزى مى‌کند و اعلان خدا به ملائکه نسبت به علم و آگاهى‌اش از آنچه آنها نمى‌دانند - و نقد دیدگاه‌ها مى‌پردازد و نظریه خود را با استناد به آیات قرآن به اثبات مى‌رساند.

similar resources

بازخوانی نظریۀ خلافت انسان در حکمت صدرایی

در الهیات و حکمت صدرایی مقام «خلافت الهی» غایت وجود انسان و عالم هستی است. ملاصدرا با کمک تبیین و براهین عقلانی و با تکیه بر آموزه‌های وحیانی در صدد توضیح این انگاره برآمده است. هدف نویسندگان در این جستار بازخوانی نظریۀ ملاصدرا و تأمل در برخی از تفاسیر عقلی اوست. مطابق این نظریه، انسان، خلیفه، نماینده و مظهر خدای تعالی است، خواه به‌عنوان خلافت صغری (در زمین) و خواه خلافت کبری (در آسمان و عوالم ...

full text

مطالعه و بررسی خلافت در قرآن

پژوهش و مطالعه در گلواژه های قرآنی و مفاهیم عالیه آن به سبک های مختلفی انجام می گیرد و هر سبکی نیز متضمن مصالح و لطایفی برای پژوهشگر خواهد بود. مطالعه به سبک تفسیر تنزیلی نیز سبکی مشروع و در بردارنده دقایق و لطایفی است که هنگام کار بستن آن در فرایند فهم و مطالعه قرآنی بر محقق آشکار می گردد. در پژوهش حاضر واژه خلافت به سبک تفسیر تنزیلی مورد پژوهش و حدود 15 آیه در 10 سوره مکی و مدنی که این لفظ اس...

full text

چیستی انسان و چگونگی تبیین خلافت الهی در اندیشه ابن‌تیمیه

ابن‌تیمیه را می‌توان پدر فکری سلفیه دانست؛ به همین دلیل دیدگاه‌های وی، از جمله درباره چیستی انسان و مسئله خلافت الهی او، اهمیت دارد. او با استناد به قرآن و روایات، انسان را متشکل از روح و جسم می‌داند که بخش اصلی وجودش روح او است که موجودی قائم بنفسه، حادث و مخلوق است. ابن‌تیمیه که در معرفت‌شناسی، ظاهر‌گرا و در هستی‌شناختی، حس‌گرا است، به شدت بر فلاسفه، منطقیان و عرفا و مبانی آنان می‌تازد و نگاه...

full text

خلافت انسان کامل درعرفان اسلامی

از جمله مفاهیم کلیدی در معارف اسلامی به شکل عام و در عرفان اسلامی به شکل خاص، مفهوم خلافت است. در این مقاله مفهوم خلافت در منابع عرفانی و مقایسه آن با دیدگاه شریعت به بحث گذاشته می شود. به دیگرسخن، در پی آنیم که مقام خلافت را با استفاده از آموزه های عرفانی توضیح داده و نشان دهیم که خلافت عرفانی چیزی ورای خلافت منصوص در منابع دینی نیست.

full text

مطالعه و بررسی خلافت در قرآن

پژوهش و مطالعه در گلواژه های قرآنی و مفاهیم عالیه آن به سبک های مختلفی انجام می گیرد و هر سبکی نیز متضمن مصالح و لطایفی برای پژوهشگر خواهد بود. مطالعه به سبک تفسیر تنزیلی نیز سبکی مشروع و در بردارنده دقایق و لطایفی است که هنگام کار بستن آن در فرایند فهم و مطالعه قرآنی بر محقق آشکار می گردد. در پژوهش حاضر واژه خلافت به سبک تفسیر تنزیلی مورد پژوهش و حدود 15 آیه در 10 سوره مکی و مدنی که این لفظ اس...

full text

انسان و طبیعت در قرآن

 برشمارى روابط مادى و معنوى متقابل انسان و طبیعت از نگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. انسان از یک نظر جزئى از طبیعت است و با آن رابطه‌هاى چند جانبه، بیولوژیک، معرفتى و حقوقى دارد.  انسان در طبیعت زاده مى‌شود، مى‌بالد و مى‌میرد و این بخشى از رابطه دوسویه انسان و طبیعت است. انتساب آفرینش انسان و طبیعت به پروردگار یگانه هستى، خود پیامدار نتایج و نکته‌هاى چندى از رابطه متقابل وهماهنگى آن دو مى‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 19-20

pages  356- 391

publication date 2000-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023